Grensoverschrijdend gedrag is een groeiend onderwerp van gesprek binnen organisaties. En terecht. Voor een veilige, respectvolle werkcultuur is het cruciaal om dit gedrag te herkennen, bespreekbaar te maken en actief aan te pakken.
In deze blog lees je alles over de vormen van grensoverschrijdend gedrag, waarom het zo schadelijk is, en hoe je als organisatie kunt bijdragen aan een gezonde werkomgeving.
Grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer verwijst naar ongewenste gedragingen die de veiligheid, het welzijn en het werkplezier van medewerkers aantasten. Het gaat hierbij om gedrag dat de persoonlijke of professionele grenzen van anderen overschrijdt – zichtbaar of juist subtiel, maar altijd schadelijk.
Volgens de Nederlandse arbeidswetgeving vallen de volgende vijf vormen onder psychosociale arbeidsbelasting (PSA):
Ongewenste seksuele opmerkingen, aanrakingen of gedragingen. Dit varieert van flirterige opmerkingen tot expliciete berichten. Het veroorzaakt ongemak en kan leiden tot structurele onveiligheid.
Fysiek of verbaal geweld zoals schreeuwen, dreigen of kleineren. Zelfs non-verbale intimidatie valt hieronder. Het resultaat: medewerkers durven zich niet meer uit te spreken.
Structureel negatief gedrag zoals roddelen, buitensluiten of belachelijk maken. Ook het bewust negeren van collega’s of hen systematisch overslaan werkt ondermijnend en demoraliserend.
Ongelijke behandeling op basis van geslacht, afkomst, leeftijd, religie of seksuele oriëntatie. Zelfs ‘grapjes’ over iemands achtergrond dragen bij aan een onveilige werkcultuur.
Langdurige overbelasting door te veel werk en te weinig ondersteuning. Wanneer hulp vragen wordt gezien als zwakte, kan werkdruk leiden tot burn-out en langdurige uitval.
Niet alle schadelijke gedragingen zijn direct zichtbaar of juridisch aanvechtbaar. Toch kunnen ze het werkklimaat ernstig verstoren.
Kleine opmerkingen die mensen reduceren tot stereotypes. Denk aan: “Je spreekt goed Nederlands voor iemand met jouw achtergrond.” De boodschap: je hoort er eigenlijk niet bij.
Subtiele uitspraken, blikken of sociale uitsluiting kunnen leiden tot een constante spanning. Vooral wanneer dit komt van leidinggevenden, ontstaat er een sfeer van angst en controle.
Een dominante werkcultuur waar je je als medewerker aan moet aanpassen. Afwijking wordt niet gewaardeerd. Wie niet meedoet aan borrels of harde humor, wordt als ‘niet gezellig’ bestempeld.
De impact van grensoverschrijdend gedrag – zichtbaar of onzichtbaar – is groot. Medewerkers voelen zich onveilig, ongehoord of buitengesloten. Dit leidt tot:
Verminderde motivatie
Angstcultuur
Hoger ziekteverzuim
Verlies van talent
Door gedrag bespreekbaar te maken en te investeren in bewustwording en preventie, creëren organisaties een gezondere werkcultuur.
Bij Report App ondersteunen we organisaties bij het signaleren, bespreekbaar maken en oplossen van grensoverschrijdend gedrag. Onze tools en trainingen richten zich op:
Bewustwording van onveilige situaties
Open communicatie en vertrouwen
Vroege signalering en proactief handelen
Samen bouwen we aan een werkomgeving waar iedereen zich gehoord, gerespecteerd en veilig voelt.
Wil je als organisatie aan de slag met het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag?
Neem contact met ons op en ontdek hoe wij je kunnen helpen bij het creëren van een veilige werkomgeving.
